Βασίλης Νόττας: Το Ιστολογοφόρο

Κοινωνία, Επικοινωνία, Φαντασία και άλλα

Archive for Αύγουστος 2013

Τι είπε ο Πέτρος Κορνήλιος στην Μαρκησία (που εγώ προήγαγα σε Δούκισσα) και τι του απάντησε εκείνη

Posted by vnottas στο 24 Αυγούστου, 2013

Mlle-Du-Parc

Μας πήρε το ποτάμι και μας πάει προς τα πίσω, γι αυτό είναι ίσως χρήσιμες κάποιες διευκρινίσεις:

* Πέτρος Κορνήλιος είναι η ελληνική εκδοχή του ονόματος του κλασσικού γάλλου συγγραφέα του 17ου αιώνα Pierre CORNEILLE   (1606-1684)

* Το ποίημά του Stances à Marquise γράφτηκε όταν ο Κορνήλιος ήταν πενηντάρης για την (ωραία και προφανώς νέα)  ηθοποιό  Marquise- Thérèse de Gorle, αποκαλούμενη και Mlle Du Parc. Το ποίημα έχει οκτώ στροφές. 

* Ο Μπρασένς μελοποίησε τις τρεις πρώτες μαζί με μια τέταρτη που είχε προσθέσει χιουμοριστικά,  με δική του πρωτοβουλία, ο  Tristan Bernard, ανατρέποντας τον ειρμό και το πνεύμα των στίχων.

*    Μια που στο συγκεκριμένο πόνημα η λέξη ¨Μαρκησία¨ είναι όνομα και όχι τίτλος, την αντικατέστησα στην προσαρμογή στα ελληνικά με το όσο γίνεται παραπλήσιο ¨Δούκισσα¨, που είναι στα καθ’ ημάς υπαρκτό γυναικείο όνομα.

* Τις πρώτες στροφές που στο τραγούδι επαναλαμβάνονται αυτούσιες, τις τροποποίησα ελαφρά στην επανάληψη.

corneille

Τραγουδά ο Μπρασένς

Η ανάγνωση της προσαρμογής

Η όψη μου ω Δούκισσα αν πείτε

πως είναι πια μια στάλα γερασμένη,

στα χρόνια μου σα φτάσετε, θα βρείτε

πως είναι αρκετά καλοφτιαγμένη

Το πρόσωπό μου, Δούκισσα, αν βρείτε

στις άκρες ίσως λίγο χαραγμένο

στα χρόνια μου σαν φτάσετε, πειστείτε,

θα λέτε πως ωραία ειν’ καμωμένο

Γιατί ο χρόνος ξέρει να βασκάνει,

τις ομορφιές του κόσμου συνεχώς,

τα ρόδα σας μπορεί και να μαράνει

όπως το μέτωπό μου, δυστυχώς.

Στον Χρόνο αλί αρέσει να βασκάνει

τις ομορφιές του κόσμου διαρκώς,

τα ρόδα σας μπορεί και να μαράνει

το μέτωπό μου επίσης, δυστυχώς.

*

         Ίδια τροχιά χαράζουν οι πλανήτες,

     τις μέρες  που ρυθμίζουν και τις νύχτες,

        όμοιο μ’ εσάς μ’ είδαν στα περασμένα

        κι εσάς θα δουν στο μέλλον σαν εμένα.

      Γιατί στους ίδιους δρόμους οι πλανήτες

οδεύουνε τις μέρες και τις νύχτες

όμοιος με σας εγώ στα περασμένα

     και σεις θα ’στε στο μέλλον σαν εμένα.

Μα έχει η Δούκισσα την τελευταία λέξη:

¨Κορνήλιε μπορεί και να γεράσω

μα τώρα είμαι μόνο είκοσι έξι:

θα σε παιδεύω, ώσπου να σε φτάσω!¨

9782354171506

Marquise, si mon visage a quelques traits un peu vieux
Souvenez-vous qu’à mon âge, vous ne vaudrez guère mieux
Marquise, si mon visage a quelques traits un peu vieux
Souvenez-vous qu’à mon âge, vous ne vaudrez guère mieux

Le temps aux plus belles choses se plaît à faire un affront
Et saura faner vos roses, comme il a ridé mon front
Le temps aux plus belles choses se plaît à faire un affront
Et saura faner vos roses, comme il a ridé mon front

Le même cours des planètes règle nos jours et nos nuits
On m’a vu ce que vous êtes, vous serez ce que je suis
Le même cours des planètes règle nos jours et nos nuits
On m’a vu ce que vous êtes, vous serez ce que je suis

Peut-être que je serai vieille, répond Marquise, cependant
J’ai vingt-six ans, mon vieux Corneille, et je t’emmerde en attendant


07

Posted in Μπρασένς στα ελληνικά ΙV, ΠΟΙΗΜΑΤΑ | Με ετικέτα: , , , , , , , , , , | Leave a Comment »

Οι μέρες φεύγουν, εγώ μένω

Posted by vnottas στο 20 Αυγούστου, 2013

3192751181_1c1778c341

Η γέφυρα

 Ρέει το ποτάμι κάτω απ’ το γεφύρι

Τους έρωτές  μας

 Λήθη ας μη φθείρει

Χαρά μετά τον πόνο πανηγύρι

Σκοτάδι κλωθογυρισμένο

Οι μέρες πάν’ εγώ μένω

 

Αντικριστά οι δυο μας χέρι χέρι

Κάτω απ’ τα χέρια

Ο ρους θα μεταφέρει

Ερώτων υποσχέσεις σ’ άλλα μέρη

Ηλιοβασίλεμα κυνηγημένο

Οι μέρες παν’  εγώ μένω

 

Φεύγει η αγάπη σα νερό που τρέχει

Φεύγει αργά

Η ζωή που δεν αντέχει

Απαντοχή μόνον η Ελπίδα έχει

Φεύγει το φως λαχανιασμένο

Οι μέρες παν’ εγώ μένω

 

Ουδείς μπορεί το χρόνο να προκάμει

Καιροί κι αγάπες

Δε γυρνάνε στο λιμάνι

Κάτω απ’ τα τόξα ρέει το ποτάμι

Σέλας του Σκότους μαγεμένο

Οι μέρες παν’

 εγώ μένω

Σας έφτιαξα μια ενδεχόμενη ανάγνωση στα ελληνικά του κλασικού ποιήματος του Απολινέρ «Le pont Mirabeau» (άστικτη και τεμαχισμένη περίπου όπως το πρωτότυπο, που ακολουθεί).

*

Le pont Mirabeau

Sous le pont Mirabeau coule la Seine

Et nos amours

Faut-il qu’il m’en souvienne

La joie venait toujours après la peine

Vienne la nuit sonne l’heure

Les jours s’en vont je demeure

*

Les mains dans les mains restons face à face

Tandis que sous

Le pont de nos bras passe

Des éternels regards l’onde si lasse

Vienne la nuit sonne l’heure

Les jours s’en vont je demeure

*

L’amour s’en va comme cette eau courante

L’amour s’en va

Comme la vie est lente

Et comme l’Espérance est violente

Vienne la nuit sonne l’heure

Les jours s’en vont je demeure

*

Passent les jous et passent les semaines

Ni temps passé

Ni les amours reviennent

Sous le pont Mirabeau coule la Seine

Vienne la nuit sonne l’heure

Les jours s’en vont je demeure

*

Ο ίδιος ο ποιητής απαγγέλει εδώ

Και μια πολυσύλλαβη εκδοχή (εκτός αρχικού μέτρου)

Προσπαθώντας προέκυψαν κι αυτά…

Κάτω   απ το γεφύρι ο ποταμός  κυλά

Κι οι έρωτές μας

Δεν πρέπει να ξεχάσω μοναχά

Μετά το πόνο πάντα έφτανε  η χαρά

Έρχεται η νύχτα, η ώρα της χτυπά

Φεύγουν οι μέρες, εγώ μένω εδωνά

…………………………………………….

Ρέει το ποτάμι κάτω απ’ το γιοφύρι

Τους έρωτές  μας

Λησμονιά ας μη φθείρει

Ήταν χαρά  μετά τον πόνο πανηγύρι

Σκοτάδι κλωθογυρισμένο

Φεύγουν οι μέρες εγώ μένω

 

Αντικριστά οι δυο μας χέρι χέρι

Κάτω απ’ το τόξο

Των χεριών ο ρους θα μεταφέρει

Ερώτων υποσχέσεις σ’ άλλα μέρη

Ηλιοβασίλεμα κυνηγημένο

Οι μέρες φεύγουν εγώ μένω

 

Φεύγει η αγάπη σα νερό που τρέχει

Φεύγει αργά

Η ζωή που δεν αντέχει

Απαντοχή η Ελπίδα μόνον έχει

Φεύγει το φως λαχανιασμένο

Φεύγουν οι μέρες εγώ μένω

 

Ουδείς μπορεί το χρόνο να προκάμει

Καιροί κι αγάπες

Δε γυρνάνε στο λιμάνι

Κάτω απ’ τα τόξα ρέει το ποτάμι

Σέλας του Σκότους μαγεμένο

Οι μέρες φεύγουν εγώ μένω

mirabeau-679169

Posted in ΠΟΙΗΜΑΤΑ, ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ - ΣΤΙΧΟΙ | Με ετικέτα: , , , , , | Leave a Comment »

Οι πέτρες που αναπηδούν στο νερό – παγκόσμιο παρόχθιο παιχνίδι

Posted by vnottas στο 13 Αυγούστου, 2013

(αλλά και αυτοβιογραφικό τραγουδάκι του Ζορζ Μπρασένς)

images (7)

Εισαγωγικές παρατηρήσεις:

*  Το γεφύρι του Σηκουάνα που πήρε το όνομα του επαναστάτη κόμη  Μιραμπό (pont Mirabeau) κατασκευάστηκε στο τέλος του 19ου αιώνα (1893 -1896) και είναι φτιαγμένο από ατσάλι

*  Πον Μιραμπό είναι ο τίτλος ενός γνωστού ποιήματος του Απολινέρ. Γράφτηκε το 1913 κατά τη διάρκεια της γαλλικής Μπελ Επόκ, μιας περιόδου ευφορίας ανάμεσα στον γαλλοπρωσικό (1870-1871) και τον πρώτο παγκόσμιο πολέμο. Μία πινακίδα με στίχους του ποιήματος έχει εντοιχιστεί στη γέφυρα Μιραμπό.

*  Ο Ραστινιάκ είναι ένας μυθιστορηματικός χαρακτήρας του Ονορέ ντε Μπαλζάκ, (εμφανίζεται σε περισσότερα του ενός έργα του) και αντιπροσωπεύει τον αριβίστα επαρχιώτη που προσπαθεί να επιπλεύσει στο Παρίσι κάνοντας γνωριμίες και γοητεύοντας κυρίως τις γυναίκες ισχυρών πρωτευουσιάνων. Στο τραγούδι ο Μπρασένς καλεί τον Ραστινιάκ να μην ανησυχήσει από την άφιξη του νεαρού καλλιτέχνη, γιατί αδέξιος και σεμνός όπως είναι δεν πρόκειται να τον ανταγωνιστεί.

*  Το τραγούδι του Μπρασένς LES RICOCHETS  κυκλοφόρησε το 1976 στο άλμπουμ  DON JUAN.

*  Σας έφτιαξα μια ακόμη απόδοση στα ελληνικά στίχων του  Μπρασένς, προσπαθώντας οι λέξεις να χωράνε στην μελωδία. Παρουσίαση με προφορικό λόγο μόλις επιστρέψω στη βάση μου στη Θεσσαλονίκη.

Το ποίημα που  αφιέρωσε στο γεφύρι ο Απολινέρ  θα το δούμε (ίσως) χώρια.

 αρχείο λήψης

Εδώ ο Μπρασένς τραγουδά τα ¨Αναπηδήματα¨

Εδώ η απόδοση στα ελληνικά που σας έφτιαξα (σε προφορικό λόγο – προσθήκη)

ΑΝΑΠΗΔΗΜΑΤΑ

 

Πρώτη μου φορά

βρισκόμουν μακριά 

απ’ τη γενέτειρά μου.

Εύελπις νεαρός

της γραφής πιστός

και του πενταγράμμου.

Στην Πόλη του Φωτός

αδέξιος, σεμνός,

ειχ’ αγκυροβολήσει.

Κι έτσι ο Ραστινιάκ

(ο ήρωάς σου ω Μπαλζάκ)

ας μην ανησυχήσει,

ας μην ανησυχήσει.

*

Ντόπιοι ηρεμία

για συναγερμό

δεν υπάρχει αιτία

Μην σκέφτεστε στραβά

της σκηνής με τραβά

            μοναχά η μαγεία.              

Μα πριν εκτεθώ

ως το πον Μιραμπό

λέω να κατηφορίσω

                στον Απολινέρ                   

των Μουσών εξπέρ

τιμή ν’ αποτίσω,   

τιμή ν’ αποτίσω.   

* 

           Άμαθος, ζαβός             

αγνοούσα εντελώς

για τι σόι φασαρία

η βόλτα μου αυτή 

-όπως θ’ αποδειχθεί-

θα ’ναι αφετηρία,

καθώς στην καρδιά

ήρθε στα ξαφνικά

            και με πέτυχε διάνα           

αγάπης σαϊτιά

-με την πρώτη ματιά-

για μια Παριζιάνα,

για μια Παριζιάνα.

 *

Μην τα πολυλογώ

στου ποταμού το νερό

με κομψές  πιρουέτες

προσπαθούσε η μικρή

να εξασκηθεί

εκτοξεύοντας πέτρες.   

Μα ας μη το παινευτώ

στο παιχνίδι αυτό

τον καιρό εκείνο

ήμουν πρωταθλητής,

                  αλλά και εκπαιδευτής                    

                   λέω για κείνη να γίνω,                    

λέω για κείνη να γίνω.

 *

Για ένα σου φιλί

                                δίνω τη συνταγή,                                  

στου νερού τον καθρέφτη

η πέτρα πως πετά

και πώς αναπηδά

δίχως κάτω να πέφτει.

Λέει πως συμφωνεί

και δε παίρνει πολύ

όλα της τα μαθαίνω

κι έτσι να που εγώ

των φιλιών τον χυμό

απ’ τα χείλη της παίρνω,

απ’ τα χείλη της παίρνω.

 * 

Κι όπως οι παλιοί

στο παιχνίδι  οι ειδικοί

θα καταμαρτυρήσουν,

                        αν ξυπνάς νωρίς                          

              πλατιές πέτρες θα βρεις             

που θ’ αναπηδήσουν,

έτσι κι εμείς, αν θες,

ίσιες πέτρες πλατιές

ψάχνοντας στην αράδα,

                       σχεδιάσαμε ξανά                            

                           νέους χάρτες με ά-                             

-ξονα την τρυφεράδα, 

-ξονα την τρυφεράδα.

          *             

                          Μα δεν φτουράει το καλό                            

και στο πον Μιραμπό     

θα πέσει η αυλαία,

μ’ ένα αναπήδημα

θα μου φύγει μακριά

η άστατη νέα.

Για έναν σιτεμένο

στα αζήτητα μένω

εγώ κι όλοι μου οι μόχθοι,

έναν Κροίσο ζωντανό

και εκτός απ’ αυτό: (κι επιβαρυντικό)

απ’ τη δεξιά όχθη,

απ’ τη δεξιά όχθη.

Στου γεφυριού την άκρη ΄

                    μαύρο έριχνα δάκρυ                    

θύμα αγάπης οξείας.

Και να που ο ποταμός

ανεβαίνει διαρκώς        

ως τη στάθμη ασφαλείας.

Και αν δεν έδωσα μια

να βρεθώ στα βαθειά

                                          -άλμα απεγνωσμένο-                                         

είναι γιατί το νερό

               στο σημείο αυτό               

είν’ πολύ μολυσμένο,

είν’ πολύ μολυσμένο.

Από τις συμφορές,

υπάρχουν φορές,

που κερδίζεις σε γνώση,

μια που δεν ειν’ γραφτό

στον κόσμο αυτό

κανείς να σε σώσει.

Μα ας μη το παρατραβώ

κι ως το πον Μιραμπό

ας κατηφορίσω

τον Απολινέρ

των Μουσών εξπέρ

για να χαιρετίσω,

για να χαιρετίσω.

2nlteyr 

LES RICOCHETS

J’avais dix-huit ans
Tout juste et quittant
Ma ville natale
Un beau jour, o gué!
Je vins débarquer
dans la capitale
J’entrai pas aux cris
D’ »À nous deux Paris »
En Île-de-France
Que ton Rastignac
N’ait cure, ô Balzac!
De ma concurrence
De ma concurrence

Gens en place, dormez
Sans vous alarmer,
Rien ne vous menace
Ce n’est qu’un jeune sot
Qui monte a l’assaut
Du petit Montparnasse
On s’étonnera pas
Si mes premiers pas
Tout droit me menèrent
Au pont Mirabeau
Pour un coup de chapeau
A l’Apollinaire
A l’Apollinaire

Bec enfariné
Pouvais-je deviner
Le remue-ménage
Que dans mon destin
Causerait soudain
Ce pèlerinage?
Que circonvenu
Mon coeur ingénu
Allait faire des siennes
Tomber amoureux
De sa toute pre-
miere Parisienne.
miere Parisienne.

N’anticipons pas,
Sur la berge en bas
Tout contre une pile,
La belle tâchait
D’faire des ricochets
D’une main malhabile
Moi, dans ce temps-la
Je ne dis pas cela
En bombant le torse,
L’air avantageux
J’étais a ce jeu
De première force.
De première force.

Tu m’donnes un baiser,
Ai-je propose
À la demoiselle;
Et moi, sans retard
Je t’apprends de cet art
Toutes les ficelles.
Affaire conclue,
En une heure elle eut,
L’adresse requise.
En change, moi
Je cueillis plein d’émoi
Ses lèvres exquises.
Ses lèvres exquises.

Et durant un temps
Les journaux d’antan
D’ailleurs le relatent
Fallait se lever
Matin pour trouver
Une pierre plate.
On redessina
Du pont d’Iéna
Au pont Alexandre
Jusque Saint-Michel,
Mais à notre échelle,
La carte du tendre.
La carte du tendre.

Mais c’était trop beau:
Au pont Mirabeau
La belle volage
Un jour se perchait
Sur un ricochet
Et gagnait le large.
Elle me fit faux-bond
Pour un vieux barbon,
La petite ingrate,
Un Crésus vivant
Détail aggravant
Sur la rive droite.
Sur la rive droite.

J’en pleurai pas mal,
Le flux lacrymal
Me fit la quinzaine.
Au viaduc d’Auteuil
Parait qu’a vue d’oeil
Grossissait la Seine.
Et si, pont de l’Alma,
J’ai pas noyé ma
Détresse ineffable,
C’est que l’eau coulant sous
Les pieds du zouzou
Était imbuvable.
Était imbuvable.

Et que j’avais acquis
Cette conviction qui
Du reste me navre
Que mort ou vivant
Ce n’est pas souvent
Qu’on arrive au havre.
Nous attristons pas,
Allons de ce pas
Donner, débonnaires,
Au pont Mirabeau
Un coup de chapeau
A l’Apollinaire.
A l’Apollinaire.

πινακίδα

Μία ακόμη ενδιαφέρουσα εκτέλεση 

Posted in Μπρασένς στα ελληνικά ΙV | Με ετικέτα: , , , , , , | 2 Σχόλια »