Στο υπό εκπόνηση μυθιστόρημα με ιστορικές αναφορές (με τον τελείως προσωρινό τίτλο ¨Κύλικες και δόρατα¨) έχετε ήδη παρακολουθήσει (μέρος Α΄) τα όσα συνέβησαν μια χειμωνιάτικη μέρα του 330 π.Χ. στον Εύελπι τον Μεγαρέα, γραμματικό στην υπηρεσία του Αλεξάνδρου του Μακεδόνα και μέλος της ισχυρής ¨επικοινωνιακής¨  ομάδας που διοικείται από τον ιστορικό Καλλισθένη τον Ολύνθιο. Το συνολικό πρώτο μέρος μαζί με μια εισαγωγή στο ¨κλίμα¨ της εποχής (αντλημένο από υποτιθέμενα ευρήματα ανασκαφών) βρίσκεται πάντα αναρτημένο, όλο μαζί με τη σειρά, στις ¨σελίδες¨ και για να το βρείτε αρκεί ένα κλικ στον σχετική αναγραφή ακριβώς κάτω από τον τίτλο του Ιστολογοφόρου. Σήμερα αναρτώ το τελευταίο κεφάλαιο του δεύτερου μέρους του  μυθιστορήματος. Αναρτώ επίσης εδώ παρακάτω, σε κανονική ροή, ένα ακόμη ιντερμέδιο (ανάμεσα στο δεύτερο και το τρίτο μέρος), καθώς και όλο το δεύτερο μέρος, μαζεμένο και με τη σειρά: κλικ στις ¨σελίδες¨ (αριστερή στήλη κάτω, ή δίπλα στο πρώτο, κάτω από τον τίτλο).

Όπως θα είδατε το δεύτερο μέρος εξακολουθεί να διαδραματίζεται στα Σούσα και αφηγείται τα όσα συμβαίνουν την αμέσως επόμενη μέρα. (Μεταξύ άλλων τη δολοφονική απόπειρα κατά του Καλλισθένη, την άφιξη του Άρπαλου στα Σούσα, τις περιπέτειες του Οινοκράτη, του Χοντρόη του Πουλχερίδιου  κ.α.).

Ευχαριστώ τον Λευτέρη Καβαλιέρο για τις εύστοχες παρατηρήσεις του και βέβαια τον Νίκο Μοσχοβάκο και τον ξενιτεμένο αδελφό μου Αλέξανδρο Νόττα που έχουν άμεση επαφή με τα χειρόγραφα (και λένε ενθαρρυντικά λόγια).

Με λιγότερα λόγια: η περιπέτεια συνεχίζεται…

Επιστολή Ι

Από την Θαΐδα την Εξ Αθηνών προς τον Εύελπι τον Μεγαρέα.

Αγαπητέ Εύελπι

Εύχομαι οι θεοί που αγαπούν τις τέχνες του λόγου να σου συμπαρίστανται.

Σου αποστέλλω την παρούσα γραφή γιατί έμαθα ορισμένα πράγματα που σε αφορούν και πιστεύω ότι καλό είναι να τα μάθεις κι εσύ.

Όπως ασφαλώς ήδη ξέρεις, στο βασιλικό περιβάλλον υπάρχουν ορισμένοι που σε αντιπαθούν, όπως αντιπαθούν και εχθρεύονται και τον Καλλισθένη τον Ολύνθιο, τον επικεφαλής της υπηρεσίας στην οποία ανήκεις. Μιλώ για εκείνους που θέλουν να αποκαλούνται ¨οπαδοί της σοφίας¨ και είναι συγκεντρωμένοι γύρω από τον Ανάξαρχο τον Αβδηρίτη.

Από ό, τι είμαι σε θέση να ξέρω, οι εν λόγω  σοφιστές δεν περιορίζονται πλέον στο να σχολιάζουν ή να διαδίδουν φήμες σχετικά με τις υποτιθέμενες διαφωνίες του Ολύνθιου με την βασιλική πολιτική, αλλά σκοπεύουν να προχωρήσουν σε δραστικότερες ενέργειες εναντίον του και εναντίον των πιστότερων συνεργατών του, όπως εσύ.

Δυστυχώς δεν έμαθα ποιες ακριβώς θα είναι αυτές ενέργειες, ούτε πότε ακριβώς θα εκδηλωθούν. Όμως από το ύφος και το μένος με το οποίο διατυπώνουν τις προθέσεις τους, συμπεραίνω ότι δεν θα αργήσουν να περάσουν στη δράση. Γι αυτό έκρινα ότι θα έπρεπε να σε ειδοποιήσω έγκαιρα και γι αυτό σου στέλνω την παρούσα επιστολή μέσω της μικρής Πουλχερίας.

Πάντως, νομίζω ότι θα σε ενδιαφέρει να μάθεις πως οι περισσότεροι από τους εταίρους του Αλέξανδρου, εκτιμούν το κουράγιο με το οποίο ο Καλλισθένης επιμένει στις απόψεις του εναντίον αυτού του περίεργου όσο και απρόσμενου  ¨μηδισμού¨ που εμφανίστηκε τελευταία στις τάξεις μας. Πολλοί μάλιστα από τους ισχυρούς εταίρους θεωρούν ότι τόσο ο Ολύνθιος όσο και ο Ευμένης ο Καρδιανός, παρά το ότι δεν είναι Μακεδόνες, καλώς έχουν αναλάβει υψηλά καθήκοντα στην εκστρατεία και καλώς έχουν αυξημένη εξουσία.

 Ίσως σε ξενίσει το ότι θέλησα να σε ειδοποιήσω. Δεν πρέπει. Θα σου πω ότι μου ήσουν πάντοτε συμπαθής και ότι πάντοτε εκτιμούσα την ευγενική και διακριτική σου συμπεριφορά.

Σε παρακαλώ να προσέχεις και εύχομαι να σε ξαναδώ υγιή και ευδαίμονα στην Περσέπολη ή όπου αλλού.

Η φίλη σου Θαΐδα.

Υστερόγραφο: Σε παρακαλώ φρόντισε ώστε η νεαρή Πουλχερία να επιστρέψει ασφαλής στην Περσέπολη.

Επιστολή ΙΙ

Από τον Ευμένη τον Καρδιανό προς τον Καλλισθένη τον Ολύνθιο

Αγαπητέ Καλλισθένη χαίρε

Γνωρίζοντας το ενδιαφέρον σου για τη περισυλλογή οποιωνδήποτε  πηγών γνώσης μπορούν να διασωθούν από τους κινδύνους των μαχών, σπεύδω να σου αποστείλω ορισμένους παπύρους που, ύστερα από μια πρώτη εξέταση με την βοήθεια των μεταφραστών, μου φάνηκαν ενδιαφέροντες. Σου στέλνω επίσης συγγραφές πάνω σε περγαμηνές, ορισμένες εκ των οποίων είναι δεμένες με τον τρόπο που ακολουθούν στην μεσογειακή πόλη  Βύβλο. Στο συνοδευτικό υπόμνημα υπάρχει μνεία στο περιεχόμενο των κειμένων, ενώ για ορισμένα έχει εκπονηθεί μια πρώτη πρόχειρη μετάφραση από τους συνεργάτες της ομάδας μας.

Εδώ η πόλη, -κατ’ εξοχήν περσική αυτοκρατορική πόλη, αλλιώτικη από τις πόλεις που κατακτήσαμε ως τα τώρα- όπως ξέρεις υπέστη ήδη δήωση και ειλικρινά δεν ξέρω αν τα ανάκτορα και η προσκείμενη σε αυτά παπυροθήκη θα διασωθούν τελικά. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο πήρα την πρωτοβουλία της αποστολής των συγγραφών. Γεγονός είναι ότι το θέμα της καταστροφής των ανακτόρων συζητιέται και ότι, όπως καταλαβαίνεις, υπάρχουν φωνές -οι γνωστές- που επιμένουν να προτρέπουν τον άνακτα σε πολιτικές ¨επίδειξης ισχύος¨. Όπως και να χει, οι σχετικές αποφάσεις δε θα αργήσουν να υλοποιηθούν γιατί το στράτευμα δεν πρόκειται να ακινητοποιηθεί εδώ επί μακρόν. Ο Δαρείος, εκεί στο βορρά όπου έχει καταφύγει, δεν πρέπει να έχει χρόνο να ανασυγκροτήσει μεγάλες αξιόμαχες δυνάμεις.

Θέλω να ελπίζω ότι θα επιστρέψεις σύντομα στο κύριο σώμα της εκστρατείας ώστε να αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα από κοινού.

Ας είσαι γερός

Ευμένης ο του Ιερωνύμου εκ Καρδίας

Μέρος Β Κεφάλαιο ένατο

Αργά τη νύχτα της δεύτερης μέρας (σημειώσεις του Εύελπι)

…Η Νύχτα έχει προχωρήσει και η αυριανή μέρα προοιωνίζεται δύσκολη. Αισθάνομαι τα μάτια μου να τσούζουν και το κεφάλι μου έχει βαρύνει, ωστόσο νομίζω ότι τα βασικά σημερινά γεγονότα τα σημείωσα∙ ίσως και κάτι παραπάνω. Δε μένει παρά να συμπληρώσω ότι ο Καλλισθένης, όταν τον επισκέφτηκα πριν φύγω από τη ζώνη των ανακτόρων, ήταν βυθισμένος σε έναν αφύσικο βαθύ ύπνο που οφειλόταν στα βότανα του Φίλιππου και ήταν φασκιωμένος με επιδέσμους που εδώ κι εκεί είχαν κοκκινίσει, αν και δεν αιμορραγούσε πια.

Ο γιατρός ήταν ακόμη εκεί και προσπαθούσε να είναι καθησυχαστικός. Οι δύο βασικές πληγές βρίσκονταν στον αριστερό ώμο (εκείνη που είχαν προκαλέσει οι εισβολείς στην αρχή, καθώς ο Καλλισθένης έβγαινε από την ¨Αίθουσα των Ελλήνων¨) και στον μηρό (εκείνη που προκάλεσε ο δεύτερος εισβολέας πέφτοντας πάνω του, ύστερα από τη δική μου τρικλοποδιά), και οι δυο έξω από τις ζώνες που συνήθως κρύβουν τα πιο ευαίσθητα όργανα του σώματος. Οι πληγές είχαν καθαριστεί με αποσταγμένο παλιό κρασί και δεθεί σφιχτά, αλλά ο τραυματισμός, μου εξήγησε ο Φίλιππος, είχε ανατρέψει βίαια την εσωτερική ισορροπία του οργανισμού και το πόσο επικίνδυνη είναι αυτή η ανατροπή θα φανεί από τον πυρετό που θα ανεβάσει ή από άλλα ανησυχαστικά φαινόμενα που συνήθως παρουσιάζονται μετά τον τραυματισμό.

Αύριο θα είναι σε θέση να μου πει περισσότερα. Απόψε, ένας υπηρέτης είναι επιφορτισμένος να τοποθετεί στο μέτωπο του Καλλισθένη επιθέματα νοτισμένα σε μια υγρή ουσία που ο γιατρός είχε παρασκευάσει σε μια λεκάνη.

Ήμασταν τυχεροί που ο Φίλιππος ο Ακαρνάνας βρίσκεται εδώ. Είχε καθυστερήσει στη Βαβυλώνα, γιατί εκεί είναι συγκεντρωμένοι οι βαρύτερα τραυματισμένοι μαχητές και, επιστρέφοντας στα προελαύνοντα στρατεύματα, έχει σταματήσει για λίγο στα Σούσα, προκειμένου να επιβλέψει τη δημιουργία της τοπικής υγειονομικής υπηρεσίας. Παρά τα κατάλευκα μαλλιά και γένια του, είναι ένας ζωντανός και αεικίνητος άνθρωπος που έχει μυηθεί στην ιατρική στο ονομαστό Ασκληπιείο της Επιδαύρου.  

Πριν σταματήσω αυτή την πρόχειρη καταγραφή, ας πω ακόμη ότι, πριν πάω να δω πως τα πάει ο Καλλισθένης, δέχτηκα δύο μηνύματα. Το πρώτο το μετέφερε ο Ευρυμέδοντας ο Θεσσαλός, ο οποίος κατέφτασε από την Περσέπολη με μια άμαξα γεμάτη κυλίνδρους παπύρων και βιβλία από διπλωμένες περγαμηνές. Το μήνυμα προέρχεται από τον Ευμένη τον Καρδιανό και δεν απευθύνεται σε εμένα, αλλά στον Καλλισθένη. Δεν το άνοιξα, αλλά μπορώ να υποθέσω σε τι αναφέρεται: Ο Ευμένης, αν και δεν έχει ακόμη λάβει τη δική μου επιστολή (που έφυγε για την Περσέπολη μόλις σήμερα το πρωί), πήρε πρωτοβουλία από μόνος του, και διέσωσε κάποια από τα γραπτά κείμενα που βρήκε εκεί. Ο Καλλισθένης, όπως και εγώ άλλωστε, θα χαρεί όταν το μάθει, ελπίζω αύριο.

Το άλλο είναι ένα μήνυμα για μένα και προέρχεται από την Θαΐδα. Το μετέφερε η μικρή Πουλχερία, μια από τις ακολούθους της. Αυτή τη στιγμή  ο μικρός κύλινδρος βρίσκεται εδώ δίπλα μου  και είναι ακόμη κλειστός.

Αναρωτιέμαι αν, ίσα με τώρα, γράφω και ξαναγράφω διάφορα πράγματα, γιατί θέλω να καθυστερήσω τη στιγμή που θα ξεσφραγίσω το γράμμα της. Καθυστερώ τη στιγμή που φοβάμαι ότι θα ανακαλύψω, με απογοήτευση, ότι δεν απευθύνεται σε εμένα παρά για κάποιο δευτερεύον, ασήμαντο θέμα, ή μήπως πάλι καθυστερώ τη στιγμή που θα ανακαλύψω με χαρά ότι η Θαΐδα απευθύνεται σε εμένα για κάτι σημαντικό, γιατί με χρειάζεται, γιατί, για κάποιο λόγο που δεν γνωρίζω, έπαψε να αδιαφορεί πανηγυρικά για την διακριτική μου παρακολούθηση, και το φανερό μου ενδιαφέρον γι αυτήν; 

Όπως και να ναι,  ήρθε η ώρα να διαβάσω το γράμμα της και να μάθω.

Τέλος του Β΄ μέρους

ΜΕΣ ΤΗ ΓΑΛΑΖΙΑ ΒΡΟΧΗ

(γράφει ο Νίκος Μοσχοβακος)

Την είδα μες τη γαλάζια βροχή

είχε μαύρα κάρβουνα μάτια

χείλη πυράς κατακόκκινα

κι ένα χαμόγελο παντοτινό.

Δεν θυμάμαι πια το λίκνισμά της

γιατί πρόσεχα το τσίτινο φόρεμα

που κολλημένο πάνω της

πρόδιδε του κορμιού της τη μαγεία.

Ούτε το τραγούδι της θυμάμαι

γιατί καθώς αργοχανόταν

μες τη γαλάζια βροχή

ο ήχος των νερών σκέπαζε τη μελωδία.

Αχνά φέρνω στο νου μου

πως ήταν σούρουπο χωρίς ουρανό

κι εγώ παιδάκι ανυποψίαστο

είχα χάσει το δρόμο

μες τη γαλάζια βροχή

εκείνου του μακρινού καλοκαιριού.

ΤΕΡΑΚΟΤΑ ΕΙΝΑΙ Η ΨΥΧΗ ΜΟΥ

Γράφει ο Νίκος Μοσχοβάκος

 Δεν είναι πεδιάδα η ψυχή μου

σας γελά το κίτρινο της λίρας

χρώμα του γινομένου σταριού

σαν το ριπίζει ο άνεμος.

Ούτε θάλασσα φουρτουνιασμένη είναι

ας έχει βαθύ μπλε τ’ονείρου

κι ακρογιαλιές απάτητες

ολόγυρα να την ορίζουν.

Όχι πως είναι ουρανός

τα σύννεφα που απλώνονται

στο γκρίζο και στ’ασήμι βουτηγμένα

την άλλη όψη της αλήθειας δείχνουν.

Μια τερακότα είναι εν τέλει η ψυχή μου

ψημένη μες σε κάμινο αργίλου

με πηλό δύσκαμπτο

στα χέρια αυτοδίδακτου αγγειοπλάστη

που ποτέ δεν λογάριασε κανέναν.

Γράφει ο Ηλίας Κουτσούκος

Ρίχνεις στο καυτό νερό λίγο λαδάκι…

 ¨τι νόμιζες,πως είμαστε από παράδοση καλοί ε…¨ γελούσε ο γέροντας Ιωανίκιος στο Αγιο-Ορος καθώς μου έδειχνε μια μικρή μετόπη που έχουν  όλα τα μοναστήρια στη κεντρική τους  πύλη και πάνω της καθόταν μία τεράστια χύτρα όπου έχυναν  λάδι με βραστό νερό, να κάψουνε τους πειρατές, που από κάτω προσπαθούσαν να παραβιάσουνε τη πύλη¨.

Μόλις αρχίζει να βράζει τότε ρίχνεις το κριθαράκι και λίγη ντομάτα σάλτσα

¨το θείο σου τον κυνηγήσανε  οι χίτες μέσα στο κριθοχώραφο του Βασιλάκου και τούριξαν 5 κουμάσια από τα τριάντα μέτρα. Τον βρήκε η πρώτη στο λαιμό και τιναζότανε το αίμα σιντριβάνι… Βάψανε όλα κριθάρια ένα γύρω. Η μάνα του ήταν στην άκρη στο χωράφι και χτυπιόταν βλέποντας πως σκοτώνανε το στερνοπούλι της απόγευμα που έγερνε  ο ήλιος και ήταν σαν βάφανε με κόκκινο χρυσάφι από το αίμα του παιδιού τα αψηλά κριθάρια.  Και τώρα λένε, άμα βρέξει ξαφνικά πως παίρνει χρώμα κόκκινο στο κέντρο του, του Βασιλάκου το χωράφι από το αίμα που πετούσε ο μπάρμπας σου που ήταν τότε στα δεκαεννιά.¨

Ρίχνουμε μέσα λίγο σκόρδο, λίγο αλάτι και πιπέρι

¨γίνονταν τότε σημεία και τέρατα παιδάκι μου…Στο  αλώνι του Μανωλάκου έσυραν τον Γιωργάκη της Φανής, κόψανε το λαιμό του άκρη μέρα- μεσημέρι και ρίχνανε αλάτι και πιπέρι στο ξεπεταρούδι 15 χρόνων να τους πει που τράβηξε η ομάδα του Σταυρόμπεη… Θα το πεις τσογλάνι, θα το πεις ούρλιαζαν μες τα αυτάκια του τριγύρω οι Μάηδες απ του Μελιγαλά…¨  μου έλεγε

Γράφουν και τα παιδιά των φίλων… Αυτό εδώ το ανακάλυψα τυχαία και μου άρεσε. Γεια σου Λένα

Σεβντάς

Φοβήθηκα,
πως αν έχει πολύ ήλιο και χαθεί το βράδυ,
ο ουρανός θα ρουφήξει όλη τη θάλασσα.
και τότε στη σκέψη μου θα μπαίνουν τελείες,
Θα ξεχάσω το πριν,
και δεν θα λαχταρώ το αύριο.
 
μα πόση θάλασσα να συντηρήσεις,
ζωντανή, στα βάζα να αποθηκεύσεις,
έτσι, για να μην ξεχάσεις˙
στη θερμοκρασία αυτού του δωματίου να κρατήσεις
και όλες οι μνήμες από εδώ, από αυτόν τον χώρο να διατηρηθούν;
 
και τότε οι σκέψεις δεν θα είναι μόνο λέξεις.
έτσι λοιπόν βάζω άρωμα θαλασσινό νερό κάθε μέρα στις σκέψεις
και οι λέξεις γίνονται μνήμες,
μένουν ζωντανές και ψιθυρίζουν ακόμη και τη νύχτα.
 
Λένα Αθανασοπούλου | Μόλυβος 2012

(Το κολάζ είναι φιλοτεχνημένο από την ίδια)

 ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ

(Γράφει ο Νίκος Μοσχοβάκος)

Μέσα σε παρενθέσεις και αγκύλες

περνώ τις μέρες μου

μαζί με το χι το ψι και το ωμέγα

για να δίνω την εντύπωση

ότι είμαι πρόβλημα δύσκολο

εξίσωση για δυνατούς λύτες.

Όμως αν προσέξετε καλύτερα

βλέπετε ευκρινώς σχεδόν καθαρά

πως είμαι ένας έγκλειστος

ερημικά στης μνήμης το χώρο

χωρίς περιθώρια διαφυγής.

Χωρίς άλλο λοιπόν κατατάξτε με

στα μαθηματικά που δεν έχουν λύση.